(96/05/25 ) این روزها در کنار استرسی که داوطلبان ورود به دانشگاه و مراکز آموزش عالی و خانوادههای آنها دارند، تبلیغات مستمر از سوی مراکز غیرتخصصی و غیرعلمی انتخاب رشته، این افراد را دچار مشکلات جدی کرده است، بنرها و تبلیغات چاپی، اینترنتی، تلگرامی و ... که یک شبه بازارشان داغ میشود و وعدههایی زیبا به پذیرفتهشدگان مرحله اول آزمون سراسری میدهند. آن هم با روشهای نادرست و به شرط دریافت مبالغ کلان از داوطلبان که خود نوع واضحی از کلاهبرداری بوده و ممکن است آینده فرد را نیز به خاطر یک انتخاب نادرست به مخاطره بیاندازد.
مراکز انتخاب رشته تلفنی از مواردی است که این روزها در فضای مجازی شاهد تبلیغات درباره آن هستیم، آنچه که با توجه به بازار داغ انتخاب رشته موجب شده تا ابوالفضل رحمانی، رییس اداره مشاوره آموزش و پرورش شهر تهران اعلام کند؛ هیچ مرکز انتخاب رشته تلفنی مجوز ندارد و تنها پایگاههایی که مجوز رسمی داشته باشند، میتوانند حضوری برای داوطلبان انتخاب رشته کنند. البته پیش از این نیز سرهنگ علی نیک نفس؛ رییس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا به داوطلبان کنکور هشدار داده بود که در فضای مجازی به بهانه انتخاب رشته و مشاوره تحصیلی در دام مجرمان سایبری گرفتار نشوند. به هرحال شاهد هستیم گروهی از کلاهبرداران پا را فراتر از تبلیغات معمولی در این زمینه گذاشتهاند و با خدمات مبتنی بر ارزش افزوده و اعلام شماره تلفنهایی خاص را ارائه میدهند که بهازای هر دقیقه راهنمایی و مشاوره مبالغی بسیار بالا و بدون اطلاع از کاربر کسر میشود، یا با ارسال پیامکهای جعلی افراد را به لینکهایی خاص هدایت میکنند. لینکهایی که برخی اوقات جعلی بوده و با ادعای رایگان بودن یا دریافت هزینههایی کمتر از سایرین و با ظاهری شبیه به سایتهای اصلی به دنبال سرقت اطلاعات کاربران هستند. تبلیغات مجازی وجاهت قانونی ندارد
تبلیغات اینترنتی در گروههای مختلف شبکههای مجازی در حالی گسترش یافتهاست که به گفته مسئولان از جمله کارشناسان پلیس فتا تبلیغاتی که در فضای مجازی برای انتخاب رشته مطرح میشود وجاهت قانونی ندارد، زیرا مراکز مجاز تلفن و آدرس دقیق خود را اعلام میکنند و از سازمان نظام روانشناسی و مشاوره مجوز دریافت کردهاند.
تنها ضرر مالی خانوادهها مطرح نیست
با این وجود خطر بیتوجهی به این هشدارها تنها به ضرر مالی خانوادهها ختم نمیشود، به عنوان مثال طبق گفته رحمانی اطلاعات غیرتخصصی توسط مشاوران خودخوانده یا افرادی که به صرف رتبه خوب در کنکور، مشاور شدهاند میتواند آینده داوطلب را تهدید کند. براین اساس همانطور که بارها و بارها مسئولان آموزشی هشدار دادهاند تنها پایگاههایی که مجوز رسمی داشته باشند میتوانند حضوری برای داوطلبان انتخاب رشته کنند. آنچه موجب شده تا حسین توکلی، مشاور عالی سازمان سنجش آموزش کشور اعلام کند؛ با توجه به شیوع کلاهبرداری موسسات و برخی افراد در ایام انتخاب رشته کنکور داوطلبان هوشیار باشند که این سازمان با هیچ موسسه انتخاب رشتهای همکاری نمیکند و کارکنان این سازمان حق هیچگونه همکاری با موسسات خصوصی را ندارند؛ بنابراین هر فرد و موسسه در صورت مطرح کردن این ادعا به دنبال کلاهبرداری و سوءاستفاده از داوطلبان است. چرا نظارت جامع وجود ندارد؟
اما اینکه چرا با وجود همه حساسیتها نظارت جامعی در این حوزه وجود ندارد؛ موضوعی است که رییس اداره مشاوره آموزش و پرورش شهر تهران به آن اینگونه پاسخ داده است؛ به دلیل محدودیت زمان انتخاب رشته فعالیت مراکز غیرمجاز قابل مدیریت نیست، تعداد آنها هم زیاد بود و بنابراین تنها راهکار این است که خانوادهها با آگاهی به مراکز مجاز مراجعه کنند.
سازمان سنجش با موسسات کنکور همکاری نمیکند
البته باید گفت در مواقعی نیز شاهد هستیم، برخی موسسات با تاکید براینکه یک یا چند فرد حاضر در سازمان سنجش با آنها همکاری دارد و به طبع این امر موجب میشود تا اطلاعات جامعتری از نحوه انتخاب رشته داشته باشند و ضریب موفقیت داوطلب را افزایش دهند، همچنین موجب جلب توجه خانوادهها میشوند تا برای انتخاب رشته فرزندان خود از آنها مشاوره بگیرند. این درحالی است که طبق اظهارات ابراهیم خدایی، رییس سازمان سنجش و آموزش کشور این سازمان با هیچ موسسه و کلاس کنکوری همکاری نمیکند و از ابتدا نیز رویه در سازمان سنجش کشور همین بوده است. به عبارتی مشارکت همکاران سازمان سنجش با کلاسهای کنکور تخلف به حساب میآید. براین اساس کنکوریها نیز در انتخاب رشته خود باید این موضوع را مد نظر قرار دهند.
مهلت انتخاب رشته تمدید شد
به هر حال فرآیند انتخاب رشته کنکور ۹۶ که از پنجشنبه ۱۹ مرداد آغاز شده است و قرار بود روز گذشته به پایان برسد تا روز چهارشنبه تمدید شد تا داوطلبان با فراغ خاطر بیشتری و با توجه به توصیههای صورت گرفته اقدام به انتخاب رشته کنند، در این میان آموزشوپرورش نیز همزمان باآغاز این فرایند، اقدام به اعلام اسامی پایگاه انتخاب رشته مجاز کرده است تا خانوادههای پذیرفتهشدگان مرحله نخست آزمون سراسری دلنگرانی کمتری در این باره داشته باشند. به طور مثال با اعلام نتایج کنکور اسامی ۶۰ پایگاه مشاوره انتخاب رشته مجاز آزمون سراسری در شهر تهران به منظور دسترسی آسان داوطلبان در پایگاه اطلاع رسانی اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران قرار داده شده است تا داوطلبان با فراغ خاطر بیشتری از راهنماییها و توصیههای مشاوران این مراکز مجاز بهرهمند شوند. جدا از مجاز بودن و تخصصی بودن این مراکز باید گفت؛ هزینه مشاوره انتخاب رشته در پایگاههای آموزش و پرورش با مراکز غیردولتی قابل قیاس نبوده و لازم نیست تا خانوادهها متحمل پرداخت هزینه زیادی در این زمینه شوند. به هر حال مشاوران در مراکز مجاز روند انتخاب رشته و آگاهی رسانی در خصوص شرایط ورود به رشتهها و بررسی علایق دانش آموزان را با شیوههای علمی مبتنی بر آزمونهای سه گانه مشاوره انجام میدهند که شامل استعداد، رغبت و سلامت روان میشود تا افراد بتواند بهترین رشته براساس امتیاز کسب شده در کنکور و البته با توجه به استعداد و علایق خود را انتخاب کنند. در این میان همانگونه که گفته شد آنچه که بیش از هرچیز اهمیت دارد، مراجعه به مراکز مجاز و پرهیز از رفتن به سراغ مرکزهای غیرمجاز و افراد غیر متخصص است که ممکن است در کنار زیان مالی آینده فرد را نیز با انتخاب نادرست به مخاطره بیاندازند، آنچه که در روزهای گذشته بارها و بارها مسئولان آموزش و پرورش، آموزش عالی و پلیس فتا نسبت به آن هشدار دادهاند.