چنانچه شوهر از پرداخت نفقه همسر خود امتناع کند، زن حق خواهد داشت به دلیل عدم پرداخت نفقه و عدم امکان الزام شوهر به پرداخت آن، از دادگاه تقاضای طلاق کند. نفقه عبارت است از تامین هزینه زندگی زن شامل خانه، اثاثیه منزل، غذا، لباس، دارو و درمان که از زمان عقد دایم بر عهده زوج است. مطابق قانون مدنی ایران، نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسكن، البسه، اثاث منزل و هزینه های درمانی، بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض. ضابطه موجود در تعیین میزان نفقه، بر مبنای شئونات خانوادگی زن، عرف و عادت ساكنان هر منطقه و وضع مالی مرد است و در صورت عدم توافق زوجین در میزان نفقه، دادگاه به تعیین میزان آن اقدام می کند.
دفتر حقوقی موکل، ارائه دهنده خدمات حقوقی، وکالت کلیه امور حقوقی توسط وکیل پایه یک دادگستری تهران
شرایط پرداخت نفقه
به محض اینكه عقد ازدواج صورت پذیرفت و زوجین زندگی مشترک خود را آغاز کردند، شوهر مكلف به پرداخت نفقه است البته زوجه در صورتی مستحق نفقه است كه از همسر خود تمكین کند. تمكین به معنای اطاعت زن از شوهر در ادای وظایف زوجیت، حسن معاشرت و سكونت در منزل شوهر است. به زنی كه از همسرش در مفهوم خاص و عام اطاعت نکند، «ناشزه گویند. هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع كند، مستحق نفقه نخواهد بود. زوج وظیفه دارد در حد توان خود، منزلی مستقل و متناسب با شئون زوجه فراهم کند. حال اگر این منزل از جنبه شئون اجتماعی، مطابق حال زن باشد اما بسر بردن در آن منزل موجب شود كه احتمال ضرر و زیان شرافتی یا بدنی (آزار و اذیت) زوجه برود، خروج وی از منزل «نشوز و عدم اطاعت محسوب نمیشود و نفقه تا زمان برطرف شدن مشكل به وی تعلق خواهد گرفت.
بر اساس قانون مدنی، زن باید در منزلی كه شوهر تعیین می كند سكنی کند مگر آنكه اختیار تعیین منزل به زن داده شده باشد.
همچنین در صورتی که بودن با شوهر در یك منزل متضمن خوف ضرر بدنی یا مالی یا شرافتی برای زن باشد، زن می تواند مسكن جداگانه اختیار كند و در صورت ثبوت مظنه ضرر مزبور، محكمه حكم بازگشت به منزل شوهر نخواهد داد و تا زمانی كه زن در بازگشتن به منزل مزبور معذور است، نفقه برعهده شوهر خواهد بود.
ضمانت اجرای عدم پرداخت نفقه
زنی كه همسرش از پرداخت نفقه به وی خودداری می كند، می تواند شكایت كیفری مطرح كند و نیز دادخواست حقوقی ارایه دهد. بر اساس ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده، هر کس با داشتن استطاعت، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد یا از تأدیه نفقه سایر اشخاص واجب النفقه امتناع کند، به حبس جنحه ای از سه ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.
جرم مستمر عدم پرداخت نفقه
نپرداختن نفقه از جمله جرایم مستمر به شمار می رود یعنی از جمله جرایمی محسوب می شود كه در صورت عدم پرداخت، به دفعات قابل شكایت كیفری است. به عنوان مثال، اگر نفقه مرداد ماه پس از شكایت كیفری از شوهر اخذ شد اما او از پرداخت نفقه ماه بعد خودداری كرد، زن می تواند مجدداً شكایت ترك انفاق مطرح کند. به همین لحاظ بزه «ترك انفاق جرم مستمر محسوب شده و با گذشت شاكی، پرونده بسته می شود. گفتنی است چنانچه زنی بخواهد نفقه ایام گذشته خود را طلب كند، فقط با ارایه دادخواست حقوقی می تواند آن را دریافت کند.
بیشتر درباره نفقه بدانید
استحقاق زوجه به دریافت مهریه و نفقه در فسخ نکاح|دفتر حقوقی موکل
نفقه را چگونه می‌توان مطالبه کرد؟ |دفتر حقوقی موکل
زوجه برای نفقه زمان گذشته خود می‌تواند اقامه دعوی کند.|دفتر حقوقی موکل
وضعیت نفقه فرزند حاصل از تلقیح مصنوعی|دفتر حقوقی موکل
پرداخت نفقه حق است یا تکلیف؟ |دفتر حقوقی موکل
تفاوت‌های نفقه زن و اقارب چیست؟ |دفتر حقوقی موکل
