قبل از ورود در بحث دعوای ابطال لازم است در خصوص حکم وضعی قراردادها توضیح مختصری داده شود تا در ادامه مسائل اختصاصی مربوط به دعوای ابطال معامله را به بحث بنشینیم .

دفتر حقوقی موکل، ارائه دهنده خدمات حقوقی توسط وکلای پایه یک دادگستری 

وضعیت حقوقی یک قرارداد از سه حال خارج نیست : صحیح ، باطل ، غیر نافذ که به این حالت ها حکم وضعی قرارداد گفته می شود حکم وضعی قرارداد را قانون مشخص می کند و البته وضعیت یک قرار داد ممکن است از یک حالت به حالت دیگری تبدیل شود به عنوان مثال قرار داد غیر نافذ ممکن است به باطل تبدیل شود .

مبحث اول : حالت های وضعی قرارداد

بند اول ) معماله صحیح : معامله صحیح معامله ای است که شرایط ذیل در ان رعایت شده باشد :

1.شرایط اسسی معامله : شرایط اساسی معامله در ماده 190 قانون مدنی احصاء گردید و مقنن صراحتا صحت هر معامله را منوط به وجود چهار شرط مندرج در این ماده کرده است که مفصل مورد بحث قرار خواهد گرفت .

هر قراردادی که شرایط ماده یاد شده را نداشته باشد باطل خواهد بود حال انکه برای صحت هر معامله وجود این شرایط کافی نیست بلکه در صورتی که این معامله در قالب عقد معین باشد شرط دوم هم لازم است .

2.شرایط عقود معین : در عقود معین علاوه بر شرایط عمومی صحت معامله ، لازم است شرایط اختصاصی هر قرارداد نیز رعایت شود ، در غیر این صورت قرارداد باطل است . به عنوان مثال برابر ماده 778 قانون مدنی در صورتی که در عقد رهن شرط شود که مرتهن حق فروش عین مرهونه را ندارد عقد باطل است و مطابق ماده 348 قانون مدنی بیع چیزی که بایع قدرت به تسلیم ان ندارد باطل است .

بند دوم ) معامله باطل : معامله باطل که از ان تحت عنوان بیع فاسد هم یاد می شود به مثابه عدم است و به تعبیر قانون مدنی : ( اثری در تملک ندارد ) معامله باطل درست نقطه مقابل صحیح است . به دیگر سخن معامله باطل یا فاقد یکی از شرایط اساسی معامله است و یا از عقود معین بوده و یکی از شرایط اختصاصی معامله را ندارد .

بند سوم ) معامله غیر نافذ : نفوذ در لغت به معنای اثر داشتن و عدم نفوذ به مفهوم بی اثر بودن است : اما اصطلاحا عنوان معامله و عقدی ناقص است که برخی حقوقدانان از ان تحت عنوان معامله صحیح هم یاد کرده اند که علی رغم داشتن تمام شرایط یک معامله صحیح هنوز کامل نیست و امکان دارد وضعیت حقوقی چنین معامله ای تغییر پیدا کند و به معامله باطل تبدیل شود . همان طور که گفته شد در صورت عدم وجود یکی از سرایط اساسی معامله بطلان معامله حتمی است : اما در صورتی که فرد برای معامله قصد داشته باشد : اما رضا نداشته باشد ان معامله صحیح است : لیکن با توجه به ناقص بود ناثر حقوقی نخواهد داشت : مثل موردی که فردی در اثر تهدید خودش با خانواده اش اقدام به انجام معامله ای می کند که چنین معامله ای اگرچه با وجود قصد باطل نیست . لیکن نمی تواند منشا اثر حقوقی باشد ، چنین معامله ای تنها زمانی اثار حقوقی پیدا می کند که مکره بعد از رفع اکراه نسبت به ان اعلام رضایت نماید .

   جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با وکلای دفتر حقوقی موکل ارتباط برقرار نمایید.

 بیشتر بدانید

اقاله و فسخ معامله چه فرقی با هم دارند؟ |دفتر حقوقی موکل

چگونه معامله کنیم تا از حمایت قانون برخوردار شویم؟

• وکیل
• وکیل پایه یک دادگستری
• مشاوره حقوقی
• مشاوران حقوقی
• جستجوی وکیل
• وکیل دادگستری
• موسسه حقوقی
• وکیل پایه یک
• مشاوره حقوقی رایگان
• وکیل خانواده
• وکالت
• مشاوره حقوقی آنلاین
• مشاوره حقوقی تلفنی
• مشاوره حقوقی تلفنی رایگان
• معامله
• ابطال معامله